Waar is de ECB mee bezig? DNB haalt uit!

16 september 2019

Recent presenteerde de Europese Centrale Bank nieuwe maatregelen, waarop gemengd werd gereageerd. Klaas Knot van De Nederlandse Bank is er absoluut op tegen. Miljarden euro’s extra gaan in de economie worden gepompt en de rente gaat nog verder omlaag. Een heel slecht idee, vinden meer centrale banken.

Miljarden extra

Al een dag na de bekendmaking van Mario Draghi, president van de ECB, laat Knot zich heel kritisch uit over het beleid van de Europese Centrale Bank. Het omstreden opkoopprogramma, dat ook in crisistijd werd aangezwengeld, gaat opnieuw worden opgestart. Het houdt in dat er letterlijk miljarden extra in de economie gaan worden gestopt. Daarnaast verlagen ze de – toch al historisch lage rente – nog verder.

Brandstof economie

Hoe worden die miljarden dan in de economie gepompt? Door een heleboel staatsleningen (obligaties) op te kopen, zodat er weer een heleboel vaststaand, belegd geld vrijkomt om uit te lenen aan consumenten en bedrijven. Nodige brandstof voor de groei van de economie, zo werd in ieder geval over het eerste opkoopprogramma tijdens crisistijd gedacht. Nu er inmiddels €2650 miljard is opgekocht, blijkt dat niet helemaal het geval, (te)veel geld stroomt richting vastgoed en aandelenbeurzen.

‘Crisis-achtige maatregelen’

Zelf is de ECB – bij monde van president Draghi – juist overtuigd van de werkzaamheid van zo’n ruim monetair beleid: ze hebben door het opkoopprogramma  11 miljoen banen gecreëerd en voor duurzame groei gezorgd, zo menen ze. Klaas Knot spreekt afkeurend over ‘crisis-achtige maatregelen’, terwijl het met de economie in de eurolanden helemaal zo slecht niet gaat, die draait juist goed, de lonen stijgen!

Nadelen

Knot ziet – vooral op de lange termijn – vele negatieve gevolgen door dit ruime monetaire beleid. Relatief veilige investeringen leveren bijvoorbeeld minder op door de aanhoudende lage rente, waardoor investeerders op zoek gaan naar meer risicovolle investeerders. En juist op de woningmarkt worden veel te grote risico’s zomaar opgezocht.

Nauwelijks tegenstand?

De president van De Nederlandse Bank is niet de enige met kritiek op de maatregelen van de ECB. Ook bijvoorbeeld de president van de centrale bank in Frankrijk en Duitsland lieten zich negatief uit over de gevolgen van het gekozen beleid. Interessant is wel dat Draghi zelf in een recente persconferentie zei dat er nauwelijks tegenstand was, zodat stemmen over het beleid zelfs niet nodig was.

Gevaren

Wat betekenen deze maatregelen voor ons, de gewone burgers op korte termijn? Niet zo gek veel, dat staat vast. De hypotheekrente blijft laag en wordt misschien nog wel lager en voorlopig zal er in ieder geval geen geld verdiend kunnen worden met sparen. Maar het gevaar van een negatieve spaarrente is door de genomen maatregelen voorlopig ook even geweken. Voor hoe lang precies? Dat kan niemand zeggen.

Afbeelding: Draghi op het World Economic Forum (2013)

Auteur: Francis Boer