Hielpen de opkoopprogramma’s ons écht uit de crisis?

1 maart 2018

Door verschillende (wetenschappelijke) instituten is al onderzocht of de opkoopprogramma’s die de centrale banken inzetten om de financiële crisis te ‘bedwingen’ hebben gewerkt of niet. Recent werd op een netwerkconferentie van Amerikaanse economen beargumenteerd waarom niet.

Quantitative Easing

Wat houdt zo’n ‘opkooppgrogramma’ nu precies in? De Europese Centrale Bank (en bijvoorbeeld ook z’n Amerikaanse tegenhanger) kochten allerlei soorten obligaties op met nieuw gecreëerd geld, om hiermee de langetermijnrente omlaag te krijgen. Mede hierdoor ligt onze hypotheekrente vandaag de dag nog vrij laag. Dit opkoopprogramma wordt in het Engels Quantitative Easing (QE) genoemd, en had dus één duidelijk doel.

Maar 1%

Het voorgenomen doel van de opkoopprogramma’s heeft wel iets gedaan voor de langetermijnrente, maar eigenlijk te weinig, zo menen de economen. De QE heeft de Amerikaanse tienjaarsrente met 1% omlaag gedrukt volgens hun onderzoek. De kosten hebben dus misschien niet tegen de baten opgewogen, als we deze onderzoekers mogen geloven.

Kortetermijnrente ophogen

De economen durfden hardop de vraag te stellen of het niet slimmer is om, in plaats van nieuw geld te investeren in obligaties, in het vervolg de kortetermijnrente te verhogen. Dit gebeurt nu al in zekere mate, en komende tijd zal deze rente waarschijnlijk alleen maar verder worden verhoogd. Of in het geval van een nieuwe crisis centrale banken helemaal niet meer gebruikmaken van opkoopprogramma’s, zal de tijd uitwijzen.

Auteur: Francis Boer