Het Duitse bouwsparen ook in Nederland?

25 september 2019

In ons buurland wordt zelden het volledige aankoopbedrag van een huis geleend door een hypotheek af te sluiten. Nee, zij werken al jaren succesvol met ‘bouwsparen’. Graag zouden Duitse banken dit ook op de Nederlandse markt introduceren, maar of de overheid ’t zo’n goed idee vindt?

Sparen met wat hulp

Bouwsparen is eigenlijk sparen met een beetje hulp van de staatskas. Om preciezer te zijn: het houdt in dat jongeren voor een van tevoren vastgesteld rentetarief een bepaald bedrag sparen. Als ze dan op een gegeven moment een huis willen kopen, kunnen ze een even hoog bedrag als ze gespaard hebben lenen met een gekoppelde rente. Deze lening moet sneller worden afgelost dan een hypotheek.

Lagere hypotheek

Bovenop het bouwspaarbedrag moeten de meeste Duitse jongeren natuurlijk gewoon nog een hypotheek afsluiten, maar die is dan dus veel lager dan de gemiddelde hypotheek die in Nederland wordt afgesloten. Het AD kopte deze week dat verschillende Duitse banken het dus best zien zitten om ook de Nederlandse markt te veroveren met bouwsparen.

Voordelig voor de staatskas

Wat zijn de voordelen voor de huizenkoper zowel als de staat van bouwsparen? In de eerste plaats natuurlijk: de hypotheeklasten zijn lager en daardoor het risico van de aankoop van een woning kleiner. Mocht je huis onder water komen te staan, is het verlies minder groot. Voor de staatskas zou het ook voordelig kunnen zijn, er gaat dan minder geld naar hypotheekrenteaftrek, omdat de leningen lager zijn. In Duitsland kost bouwsparen de regering zo’n 350 tot 400 miljoen euro, terwijl wij jaarlijks in Nederland meer dan 10 miljard euro kwijt zijn aan de hypotheekrenteaftrek.

Wettelijk aangepast

In Europa is er geen land dat zoveel leent voor de aankoop van een huis als Nederland, zou dit een mogelijke oplossing voor dit ‘probleem’ kunnen zijn? Er zijn redelijk wat voorstanders te vinden hier voor het plan, onder andere de Volksbank en de Vereniging Eigen Huis. Toch realiseren deze partijen zich dat de regels rondom hypotheekverstrekking hiervoor moeten worden aangepast, iets dat ze voorlopig niet zien gebeuren. Dit vooral omdat in de Tweede Kamer alleen het CDA en de SP voorstanders zijn van bouwsparen.

(Groot)ouders sparen

Want er zijn ook zeker nadelen aan deze bouwspaar-regeling. Hoe wil je bijvoorbeeld een flink bedrag sparen als je een dure huurwoning hebt en nog een studielening, zoals veel Nederlandse starters? Dan is de truc, zo melden de voorstanders, om wat eerder te beginnen. In Duitsland sparen bijvoorbeeld veel (groot)ouders vast voor de grootste aankoop van hun (klein)kind.

Dromen

De Nederlandsche Bank (DNB) is geen voorstander van het plan omdat dit soort ‘fiscale subsidies’ alleen maar de huizenprijzen op zullen drijven. Ook moet er dan een hogere belasting worden berekend op arbeid, wat ons toch al veel te ingewikkelde belastingstelsel nog complexer maakt. Voorlopig blijft het dus bij dromen, zowel voor de Nederlandse starter als de enthousiaste Duitse bouwspaarbanken.

Auteur: Francis Boer