Stijging huizenprijzen niet alleen te wijten aan woningtekort

Al acht jaar lang nemen de woningprijzen onafgebroken toe. Zelfs een wereldwijde crisis heeft nauwelijks invloed op de prijzen. Een van de voornaamste redenen? Er is een schreeuwend woningtekort. Toch wijzen steeds meer invloedrijke economen op andere, financiële oorzaken.  

Niet historisch hoog

Aan die financiële oorzaken is wat te doen, zo menen niet de minste autoriteiten. De Nederlandsche Bank (DNB), de Europese Commissie en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) roepen op tot handelen. De NOS interviewde Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom bij het CBS, hierover. Hij beschrijft hoe het woningtekort tegenwoordig niet direct historisch hoog is. De woningvoorraad is in verhouding met het aantal huishoudens en inwoners ongeveer gelijk aan de voorraad tien jaar geleden.

Wereldwijde lage rente

Er is iets anders aan de hand: het vermogen van Nederlanders is nog nooit zo groot geweest. En, misschien nog wel belangrijker: het is heel goedkoop om grote geldbedragen te lenen. Niet alleen in ons land, maar ook elders in Europa en Amerika. Die wereldwijde lage rente is de oorzaak van de stijgende woningprijzen.

Ruime leennormen

De Nederlandsche Bank is ervan overtuigd dat niet het woningtekort, maar het gemakkelijk krijgen van een steeds goedkopere lening de belangrijkste factor is voor de stijgende huizenprijzen. Onderdeel van deze factor zijn onder andere de hypotheekrenteaftrek, subsidie voor starters en ruime leennormen. Banken lopen hierdoor grote risico’s, daar wil de DNB wat aan doen. Vanaf 1 januari 2022 stellen ze een nieuwe ondergrens in van de risico’s die geldverstrekkers mogen lopen op de woningmarkt.

Groot belastingvoordeel huiseigenaar

Het Internationaal Monetair Fonds ziet nog een andere financiële oorzaak van de toename van woningprijzen. Het belastingvoordeel voor de huiseigenaar is groot. Het is voor huurders qua belastingen veel voordeliger om een woning te kopen. Als dat voordeel kleiner zou worden, neemt de vraag naar koopwoningen waarschijnlijk ook af.

Woningtekort onderliggende factor

Ondanks deze belangrijke financiële oorzaken, moet het woningtekort absoluut niet worden onderschat. Onderzoeksbureau ABF Research is kritisch over de conclusies die het CBS trekt. Er wordt daarin geen rekening gehouden met tweede woningen, vakantieverhuur of huisvesting van niet-ingeschreven arbeidsmigranten. Toch is het onderzoeksbureau het wel gedeeltelijk met de DNB eens. Het woningtekort is een van de onderliggende factoren van de stijgende huizenprijzen, meer leidend zijn bijvoorbeeld het afschaffen van de overdrachtsbelasting en de lage rente.

Waarmee kunnen we je helpen?